بررسی علت دزدی در کودکان

نویسنده: سرکار خانم مینا صفوی (آموزگار کلاس اول دبستان رویا)

کودکان در سن 3 تا 5 سال درک درستی از حس مالکیت ندارند و اگر وسیله‌ای را برمی‌دارند نباید واکنش سخت‌گیرانه‌ای نشان داد. بعد از این سن و شروع 6 سالگی کودکان کم‌کم متوجه کاری که انجام می‌دهند خواهند شد و این قضیه موجب اضطراب در خانواده می‌شود. معمولاً خانواده‌ها دقیقاً نمی‌دانند در واکنش به دزدی فرزندشان چه رفتاری نشان دهند.

در سنین پایین‌تر ممکن است دزدی علت‌های گوناگونی داشته باشد که بعضی از علت‌های آن می‌تواند جلب توجه کردن و خواستار توجه بودن باشد. علت دیگر آن نشان دادن سطح اضطراب و یا خشم می‌تواند باشد، گاهی وسیله‌ای را می‌خواهند اما خانواده امکان پرداخت هزینه‌ی آن را ندارد. گاهی برای نشان دادن هیجانات منفی، کودک دست به دزدی می‌زند و علت‌های متعدد دیگری هم ممکن است باعث دزدی در کودکان شود. زمانی که کودک یک وسیله‌ای را مثلاً یک پاک کن را از مدرسه با خود می‌آورد، نحوه‌ی رفتار شما در روند ادامه‌دار بودن یا نبودن این کار بسیار تأثیرگذار است. چند راهکار که احتمالاً به شما کمک می‌کند که فرزند شما دیگر دزدی نکند را پیشنهاد می‌دهم:

1- مالکیت را توضیح دهید:

راهکار اول این است که کودک درک درستی از احساس مالکیت داشته باشد. به این صورت که در منزل دائماً در مورد وسایلی که مال شما و فرزند شما است صحبت کنید که مثلاً این لباس برای من است، آن عروسک برای شماست. با این کار فرزند شما متوجه مالکیت می‌شود.

2- وسیله‌ی دزدیده شده را باز گرداند:

هر وسیله‌ای که فرزند شما بدون اجازه و در واقع دزدی می‌کند و بر می‌دارد را خودش به صاحب آن وسیله بازگرداند و از او عذرخواهی کند.

3- در خریدهایتان از فرزند خود کمک بگیرید:

یک راهکار بسیار مؤثر مشارکت در خرید می‌باشد. به این صورت که هر بار خریدی دارید با فرزند خود آن را انجام دهید. اینگونه متوجه می‌شود که هر وسیله‌ای را که می‌خواهیم برای ما باشد و ما مالک آن باشیم، حتماً باید بهای آن را بپردازیم.

4- از قصه گفتن غافل نشوید:

قصه‌های مرتبط با دزدی را بگویید. این روش برای حل این مسئله در کودکان بسیار کاربردی می‌باشد.

5- با فرزند خود همدلی کنید:

در هنگام مواجه شدن با دزدی فرزندتان، خشم و عصبانیت خود را کنترل کنید. چرا که خشم شما گاهاً موجب افزایش این کار در کودکان می‌شود. به همین علت آرام باشید و هم‌قد فرزندتان شوید و با گویش آرام با او صحبت کنید. مثلاً به او بگویید: «تو هم دوست داشتی شبیه این وسیله را داشته باشی که این کار را انجام دادی؟» وقتی فرزند شما پاسخ مثبت داد، حالا در مورد مالکیت و اینکه این وسیله برای او نبوده صحبت کنید. حتماً با او همدلی کنید و در مورد احساساتش در موقعیتی که دیگران وسایل او را بدون اجازه برمی‌دارند حرف بزنید. و به او بگویید که الأن دوست شما هم همین حس را دارد. او باید برای بهتر شدن حال دوستش دنبال راهکار باشد و ارائه دهد.

6- داشتن ارتباط بدون خشونت و حل مسأله:

گاهی کودکان برای نشان دادن خشم و عصبانیت خود از اشخاص دزدی می‌کنند و یا وسایل دیگران را مخفی می‌کنند. اگر به فرزند خود صحبت کردن در مورد موضوعی که ناراحتش می‌کند را آموزش دهید و به او بگویید که اگر موضوعی ناراحتش می‌کند با آن شخص در موردش صحبت کند و سعی کند مسأله‌‍اش را حل کند، فرزند شما یاد می‌گیرد که مسائلی که برایش به وجود می‌آید را تا جایی که می‌تواند با صحبت کردن حل کند.

با این مقاله سعی داشتم که چند راهکار برای حل مسأله‌ی دزدی در کودکان به شما ارائه دهم. اما حتماً در مواجهه با این موضوع آرام باشید و با یک متخصص موضوع را به‌صورت ریشه‌ای بررسی کنید و سعی کنید این راهکارها را انجام دهید.